Jaka jest klasa obciążenia podnośnika
Klasyfikacja obciążenia wciągnika to system służący do kategoryzacji wciągników w oparciu o ich przeznaczenie i surowość warunków pracy. Pomaga użytkownikom dobrać odpowiedni wciągnik do konkretnego zastosowania, zapewniając optymalną wydajność, bezpieczeństwo i trwałość. Jest to również kluczowy element doboru odpowiedniego sprzętu do potrzeb i uniknięcia nadmiernego użytkowania lub niedoszacowania udźwigu.
Cykl pracy wciągnika jest kluczowy dla określenia jego wydajności w czasie w konkretnym środowisku. Klasyfikacje są definiowane przez Instytut Producentów Wciągników (HMI), Europejską Federację Transportu Materiałów (FEM), Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników (ASME) oraz Amerykańskie Stowarzyszenie Producentów Dźwigów (CMAA).
Czym jest klasyfikacja podnośników HMI?

HMI (Hoist Manufacturers Institute) to organizacja w Stanach Zjednoczonych, która opracowuje normy i wytyczne dotyczące projektowania, produkcji i użytkowania podnośników.
HMI definiuje sześć klasyfikacji zadań dla podnośników:
- H1 (rzadko używany lub w trybie gotowości): używany rzadko, głównie w celach gotowości lub w sytuacjach awaryjnych.
- H2 (lekkie): Stosowane do lekkich zastosowań, maksymalnie 2 podnoszenia na godzinę i maksymalnie 10 podnoszeniach na dzień.
- H3 (standard): Stosowany w zastosowaniach o średnim obciążeniu, maksymalnie 5 podniesień na godzinę i maksymalnie 50 podniesień na dzień.
- H4 (ciężkie): Stosowane w zastosowaniach wymagających dużej intensywności pracy, maksymalnie 10 podniesień na godzinę i maksymalnie 100 podniesień na dzień.
- H5 (ciężkie): Stosowane w przypadku zastosowań o dużym obciążeniu, maksymalnie 20 podniesień na godzinę i maksymalnie 200 podniesień na dzień.
- H6 (Ciągłe intensywne): Stosowane w przypadku ciągłych, intensywnych zastosowań, przy ponad 20 podnoszeniach na godzinę i ponad 200 podnoszeniach dziennie.
Czynniki wpływające na klasyfikację obciążenia podnośnika obejmują:
- Maksymalna liczba uruchomień i zatrzymań na godzinę
- Ładowność
- Prędkość podnoszenia
- Środowisko pracy (temperatura, wilgotność, warunki korozyjne itp.)
- Oczekiwana żywotność
Czym jest klasyfikacja podnośników FEM?

FEM (Europejska Federacja Transportu Materiałów) jest europejską organizacją opracowującą podobny system klasyfikacji dla wciągników i dźwigów.
Norma FEM definiuje dziewięć klas pracy, od 1 Am (najlżejsza) do 4 m (najcięższa). Klasy pracy są określane na podstawie dwóch czynników:
- Całkowity czas użytkowania (czas pracy) w trakcie całego okresu eksploatacji podnośnika oznaczony jest liczbą (1, 2, 3 lub 4).
- Współczynnik spektrum obciążenia, który przedstawia średnie obciążenie, jakie wciągnik będzie w stanie obsłużyć w stosunku do swojej nośności znamionowej, oznaczony literą (Am, Bm lub Cm).
Oto klasy pracy FEM:
| Klasa obciążenia FEM | Klasa podnoszenia ciężarów | Widmo obciążenia | Czas pracy (godziny) | Typowe zastosowania |
|---|---|---|---|---|
| 1 rano | L1 (światło) | 1 (światło) | 200 | Warsztaty montażowe, elektrownie, teatry |
| 1 mld m | L1 (światło) | 2 (średni) | 400 | Warsztaty ogólne, sklepy |
| 1Cm | L2 (średni) | 3 (ciężki) | 800 | Warsztaty ogólne, sklepy |
| 2m | L3 (ciężki) | 4 (bardzo ciężki) | 1,600 | Warsztaty produkcyjne, magazyny |
| 3m | L4 (bardzo ciężki) | 4 (bardzo ciężki) | 3,200 | Warsztaty produkcyjne, magazyny, odlewnie |
| 4m | L5 (intensywny) | 4 (bardzo ciężki) | 6,300 | Obsługa materiałów masowych, złomowiska, stocznie |
| 5m | L6 (ciężki) | 4 (bardzo ciężki) | 12,500 | Przeładunek materiałów sypkich, ciężkie odlewnie, huty stali |
| 6m | L7 (skrajny) | 4 (bardzo ciężki) | 25,000 | Ciężki transport materiałów masowych, górnictwo, kamieniołomy |
| 7m | L8 (wyjątkowy) | 4 (bardzo ciężki) | 50,000 | Specjalistyczne zastosowania o dużej wytrzymałości, sprzęt projektowany na zamówienie |
System klasyfikacji MES bierze również pod uwagę takie czynniki, jak:
- Liczba cykli roboczych
- Widmo obciążenia
- Środowisko pracy
- Wymagania dotyczące utrzymania
Różnice między HMI a MES
Typowe zastosowania:
- Klasy pracy FEM obejmują szeroki zakres zastosowań, od lekkich warsztatów montażowych po ciężki sprzęt do transportu materiałów masowych i specjalistyczny sprzęt.
- Zajęcia ASME (HMI) koncentrują się na zastosowaniach powszechnie występujących w Ameryce Północnej, takich jak elektrownie, warsztaty maszynowe, odlewnie i magazyny stali.
Międzynarodowe uznanie:
- Klasyfikacje MES są powszechnie stosowane w Europie i innych częściach świata.
- Klasyfikacje ASME (HMI) są powszechniej stosowane w Ameryce Północnej.
Czym jest klasyfikacja obciążeń podnośników ASME?

ASME (Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników) to stowarzyszenie zawodowe w Stanach Zjednoczonych, które opracowuje i publikuje normy dla różnych dziedzin inżynierii, w tym dla urządzeń dźwigowych. Norma ASME odnosi się do klasyfikacji obciążeń HMI (Hoist Manufacturers Institute), które są powszechnie stosowane w Stanach Zjednoczonych.
Najważniejszą normą ASME dotyczącą klasyfikacji obciążeń wciągników jest norma ASME B30.16 „Wciągniki sufitowe (podwieszane)”. Norma ta zawiera wytyczne dotyczące projektowania, konstrukcji, instalacji, obsługi, kontroli, testowania i konserwacji wciągników sufitowych.
- H1: Wciągniki tej klasy zazwyczaj pozostają bezczynne przez okres od jednego do sześciu miesięcy i są wykorzystywane do celów instalacyjnych i/lub konserwacyjnych.
- H2: Klasa ta nadaje się do zastosowań związanych z lekką konserwacją i produkcją, w których rzadko obsługiwane są ładunki, ładunki są rozłożone losowo, a wciągnik ma krótki czas pracy.
- H3: Wciągniki tej klasy służą do ogólnych zastosowań obróbkowych z losowo rozłożonymi obciążeniami i całkowitym czasem pracy nieprzekraczającym 25 procent okresu roboczego.
- H4: Ta klasa jest odpowiednia do transportu dużych ładunków o udźwigu bliskim udźwigowi nominalnemu, np. w magazynach stali, zakładach obróbki skrawaniem i odlewniach. Całkowity czas pracy nie przekracza 50% okresu roboczego.
- H5: Wciągniki tej klasy służą do transportu materiałów masowych za pomocą osprzętu i pracy ciągłej.
Poniżej przedstawiono przeznaczenie i warunki pracy podnośników określone w normie ASME B30.16:
- Klasa HMI H1 lub HMI H2 (rzadka lub lekka praca): stosowana w zastosowaniach rzadkich lub o małym obciążeniu, takich jak elektrownie, zakłady użyteczności publicznej, turbinownie, maszynownie i stacje transformatorowe.
- Klasa HMI H3 lub HMI H4 (do zastosowań standardowych lub ciężkich): Stosowane w zastosowaniach o średnim i dużym obciążeniu, takich jak warsztaty maszynowe, zakłady przetwórcze, magazyny stali, place kontenerowe, tartaki oraz standardowe operacje z użyciem czerpaków i magnesów.
- Klasa HMI H5 lub HMI H6 (ciężka lub ciągła praca w trudnych warunkach): Stosowane w ciężkich lub ciągłych zastosowaniach w trudnych warunkach, takich jak ciężkie warsztaty maszynowe, odlewnie, magazyny stali, przeładunek kontenerów, tartaki oraz operacje z użyciem ciężkich czerpaków i magnesów.
Czym jest klasyfikacja podnośników CMAA?

CMAA (Crane Manufacturers Association of America) to kolejna organizacja w Stanach Zjednoczonych, która opracowuje normy i wytyczne dotyczące projektowania, produkcji i użytkowania suwnic i wciągników. Normy CMAA są szeroko stosowane w Ameryce Północnej, szczególnie w branży dźwigowej.
Najważniejszą normą CMAA dotyczącą klasyfikacji obciążeń wciągników jest Specyfikacja CMAA nr 70, „Specyfikacje suwnic pomostowych i bramowych wielodźwigarowych z napędem elektrycznym”. Chociaż norma ta koncentruje się głównie na suwnicach pomostowych, zawiera również wytyczne dotyczące wciągników stosowanych w połączeniu z tymi suwnicami.
Specyfikacja CMAA nr 70 definiuje sześć klas serwisowych dla dźwigów i podnośników na podstawie ich przeznaczenia i warunków eksploatacji:
- Klasa A (praca w trybie gotowości lub sporadyczna): stosowana do sporadycznej obsługi małych obciążeń, np. w elektrowniach, obiektach użyteczności publicznej, turbinowniach i stacjach transformatorowych.
- Klasa B (usługi lekkie): używana do lekkich prac, wymagających od dwóch do pięciu podniesień na godzinę, np. w warsztatach naprawczych, przy lekkich pracach montażowych i w budynkach serwisowych.
- Klasa C (obsługa średnia): używana do obsługi średniej z pięcioma do dziesięcioma podnoszeniami na godzinę, np. w warsztatach maszynowych, maszynowniach papierni i zakładach lekkiej produkcji.
- Klasa D (ciężkie prace): używana do ciężkich prac, wymagających dziesięciu do dwudziestu podnoszeń na godzinę, np. w warsztatach obróbki ciężkiej, odlewniach, zakładach produkcyjnych, magazynach stali, na placach kontenerowych i w tartakach.
- Klasa E (trudne warunki pracy): używana do trudnych warunków pracy, z dwudziestoma lub większą liczbą podnoszeń na godzinę, np. na złomowiskach, w cementowniach, tartakach, w zakładach nawozowych oraz przy przeładunku kontenerów.
- Klasa F (ciągła ciężka praca): stosowana w przypadku ciągłej ciężkiej pracy z dużą częstotliwością podnoszenia, np. w przypadku specjalistycznych zastosowań projektowanych na zamówienie.
Klasy usług CMAA są podobne do klasyfikacji HMI, ale stosują inną terminologię i różnią się w poszczególnych kryteriach. Norma CMAA zawiera również wytyczne dotyczące projektowania, produkcji i użytkowania suwnic i wciągników w zależności od ich klasy usług.
Najczęściej zadawane pytania
Jakie są zastosowania podnośników?
- Odlewnie i obróbka cieplna: W tego typu zakładach często stosuje się podnośniki przeznaczone do intensywnego użytkowania ze względu na wysokie temperatury robocze i ciągłe podnoszenie ciężkich ładunków.
- Magazynowanie i składowanie: Te obszary mogą być efektywnie wykorzystywane przy niewielkim natężeniu ruchu, ponieważ windy pojawiają się stosunkowo rzadko, a ładunki mogą być lżejsze.
- Produkcja i obsługa materiałów masowych: Jeśli zajmujesz się produkcją lub obsługą dużych ilości materiałów, z reguły będziesz poszukiwać średniego lub ciężkiego podnośnika serwisowego, który zapewni równowagę między dziennym czasem pracy a udźwigiem.
- Ogólna obróbka skrawaniem i warsztaty maszynowe: W tych miejscach wymagana jest precyzja, dlatego warto zastosować lekki lub średnio ciężki podnośnik serwisowy, który zapewni delikatną obsługę i wydajność.
